จัดฟันกินอะไรได้บ้าง อาหารแนะนำและควรเลี่ยง
เวลาจัดฟัน จะมีการใส่เครื่องมือต่างๆ เพื่อที่จะช่วยทำให้การขยับตัวของฟันเป็นได้ตามที่ต้องการ ดังนั้นระหว่างทำการรักษา พฤติกรรมการกินอาหารถือว่าเป็นสิ่งสำคัญที่คนไข้ทุกคนควรที่จะให้ความสำคัญ อาหารไหนกินได้ ไม่ได้ได้บ้าง บทความนี้มีคำตอบ
อาหารที่สามารถทานได้
อาหารที่กินได้สำหรับคนจัดฟัน จะเป็นอาหารอ่อนๆ นิ่ม ทานง่าย ไม่ต้องบดเคี้ยวเยอะ และไม่เป็นกรด เนื่องจากจะไปกัดกร่อนวัสดุจัดฟัน โดยตัวอย่างเมนูคร่าวๆ แบ่งออกตามประเภทอาหาร มีดังนี้:
- เครื่องดื่ม – นมวัว นมเปรี้ยว น้ำเต้าหู้ สมูทตี้ น้ำผลไม้ปั่น ชาไทย ชานมเย็น ชา กาแฟ (ควรกินในปริมาณที่เหมาะสม เพื่อไม่ไห้วัสดุจัดฟันเป็นคราบ หรือถูกกัดกร่อน)
- อาหารคาว – โจ๊ก ข้าวต้ม แกงจืดเต้าหู้หมูสับ ต้มตับฉ่าย ผัดฟักทองใส่ไข่ ผัดมักกะโรนี ไข่ตุ่น ไข่ลวก มันบด
- ของหวาน – ผลไม้เนื้อนิ่ม เช่น กล้วย มะม่วงสุก ไอศกรีม เค้กหน้านิ่มต่างๆ เช่น แพนเค้ก
อาหารที่ควรเลี่ยง
อาหารที่ไม่แนะนำหรือควรเลี่ยงสำหรับคนจัดฟัน จะเป็นอาหารที่แข็ง เคี้ยวยาก ต้องออกแรงเยอะ มีความเหนียว และเป็นกรด ซึ่งล้วนส่งผลกระทบต่อการเคลื่อนตัวของฟัน และวัสดุจัด เช่น อาจทำให้กาวที่ติดยึดกับแบร็กเก็ตแตกได้ โดยตัวอย่างเมนูคร่าวๆ แบ่งออกตามคุณสมบัติของเมนูอาหาร มีดังนี้:
- ของแข็ง – น้ำแข็ง แครอท บล็อกโคลี่ ลูกอมเเข็งๆ ของทอด ของแห้งต่างๆ เช่น ไก่ทอด แคปหมู
- ของเหนียว – ข้าวเหนียว ซี่โครงหมู ปลาหมึก หมากฝรั่ง คาราเมล ทอฟฟี่ ขนมกระยาสารท
- ของที่เป็นกรด – น้ำอัดลม เครื่องดื่มแอลกอฮอล์
3 พฤติกรรมการกินอาหาร
3 พฤติกรรมการกินอาหารทั้งก่อนและหลัง ที่ทุกคนควรทำระหว่างจัดฟัน ได้แก่
1. แปรงฟัน
หลังทานอาหารทุกครั้ง คนไข้ควรที่จะแปรงฟันให้สะอาด เพื่อขจัดเศษอาหารที่ติดอยู่ตามซอกฟันและเหล็กจัดฟัน ซึ่งจะช่วยลดการสะสมของแบคทีเรีย ตัวการทำให้ฟันผุ และเหงือกอักเสบ แต่หากไม่สะดวกจริงๆ เราแนะนำให้ทำการบ้วนและกลั้วปากกับน้ำสะอาด หรือถ้าจะให้ดี น้ำยาบ้วนปากที่ผสมฟลูออไรด์
2. ใช้ไหมขัดฟัน
ส่วนมาก การแปรงฟันอย่างเดียวอาจไม่พอ เพราะเครื่องมือและเหล็กจัดฟันจะมีซอกมากมายที่เศษอาหารสามารถเข้าไปติดได้ ดังนั้นการใช้ไหมขัดฟันทุกครั้งหลังกินอาหารจึงเป็นขั้นตอนที่สำคัญมาก
3. อย่าลืมถอดยางดึงฟัน
สำหรับคนไข้ที่ใส่ยางดึงฟัน ซึ่งเป็นอุปกรณ์ช่วยให้ฟันบนกับฟันล่างสบกันในตำแหน่งที่เหมาะสม อย่าลืมถอดอุปกรณ์นี้ออกก่อนการกินอาหารทุกครั้ง เพราะจะทำให่การกินลำบาก และอาจทำให้เผลอกลืนยางดึงฟันลงไปได้
นอกจากนี้ อย่าลืมไปพบทันตแพทย์ทุกครั้งที่มีการนัด เพื่อทำการปรับเครื่องมือจัดฟันและเช็คอาการต่างๆ โดยเฉพาะจัดฟันแบบเซรามิก และจัดฟันแบบดามอน ที่จำเป็นต้องให้ทันตแพทย์ปรับแต่งเครื่องมือทุก ๆ เดือน
